Pages

Subscribe:

Ads 468x60px

ILO LEN LUH AVANGIN KA LAWM E

Monday, September 7, 2020

Ka hmaah dawhkan i buatsaih thin - Rev Vanlalbela.



Nghakhlel taka ka lo thlir dauh dauh lehkhabu chu a ngaihnawm ka ti ngei mai. A chanchin tlangpui hi chu a thusawi ka ngaihthlak hnem tawh em avangin ka hre nual tawh. A chanchin hi hmanah RealLife Magazine(?) in an chhuah tawh a, a softcopy kha ka print out a ka chhiar nasa thin. A bo mai lohnan ka blog ah HETAH hian ka dah nghe nghe.

A aia chipchiar zawkin a ziak a, a ngaihnawm in a va hlu em.

Rambuai lai a a rammut dan chanchin atangin a tan a, CH Battalion Sipai chhuanawm zingah telin, Ramhnuai kohhran ah hial Upa a thlan a ni.

A chanchin a ngaihnawm ka tih leh min hneh ber lai chu, a tumruhna, a beih fan fan na leh Pathian a rin tlat na hi a ni.

Pawl 3 chiah pass in, a ngaihsan loh em em, a rammut laia a do thin, Vai ho tawng zirin thla 3 chhungin a thiam hman a. Pawl 3 chiah pass siin Pathian thu a zirchhuah dan chanchin hi a va pui em. G.Th, B.th, B.D a zir chhoh dan zawng zawng te, a kar-laka harsatna namenlo a tawh dan zawng zawng chhiar hian, thawnthu phuah thiam ten ngaihnawm thei ang ber tura an phuah te hi a ang ka ti hial a ni.

A tana tha te theihnghilh lova a chawimawi thiam em em te kha chhiar a nuam; Rev.Thangpuiliana, a rawngbawl ve theihnana a rawn ve fo thin pawh an thlalak dunna te a dah tel hial. Kumin March 20 khan Pastor Thangpuiliana a boral a, thlana tawngtaina hmang tu ngei kha Pu Bela hi a ni.

R.K Lianzuala khan, "Mizo zingah chuan Pawla ang teuh ber pawl a nih a rinawm hial a ni," a lo tih hial Pu Bela hi a nep lo hle. Hei hian a nihna a sawifiah teuh ber in ka ring. 

Hmuhsitna, hrehawmna leh tawrhna nasa tak ten a ngam zawh loh Zofaten Rev. Vanlalbela kan nei hi a lawmawm. A rin Pathian hi rin chakawm ngawih ngawih in a nun ah a lang fo mai, chu chu a zuar thiam em em bawk.

Sawi sen pawh a ni lo e, he lehkhabu hi ka keu nawn ka keu nawn tur lehkhabu a ni chiang mai. Chhiar ve theuh turin ka duhsak che u.

Friday, May 29, 2020

C.Bualhrânga nen darkâr 3.

C.Bualhrânga nen darkâr 3.

Kum 84 a upa ni tawh, Pukpui naupang rethei ve tak thin kha ani. MNF underground-a hruaitu lawk anih chhoh dan leh a tawn hriat chanchin min hrilh nasa mai a, ngaihnawm ka ti hle.

Pukpui khua aṭang hian a ni bakah Laldenga(President), H.Thangkima(Supply minister), Lalthangliana Philips(MNF Envoy to China) leh Lalhmingthanga(Foreign Minister, Mausen a piang ani na a, Pukpui a awm a zirna chhunzawm a inkawm ho vek anni) te an chhuak! Khaw te tak te atanga hruaitu lawk tak tak heti zat an chhuak hi a ropui dangdai hle.

Underground a zawm dan chanchin a ngaihnawm; ASSAM CIVIL SERVICE-ah a inziak tling a, chutih lai tak chuan MNF movement thawm awm tirh lai, President Laldenga leh Vice, Lalnunmawia te man annih thu Chanchinbu-a inziak a hmuh chuan a haw kawnga Silchar-a tlawh tumin, orange squash leh biscuit nen a 'Uncle' tia a sawi ngat, naupan lai ata tawha in hrechiang Laldenga te chu hmu turin Jail-a va kal ngat kha ani. Jail enkawltu in a lo hnar chu a rilru a na hle.

Aizawl-ah a haw chho, College lama a thiante lo ni thin; C.Lalkhawliana leh ṭhian ṭhenkhat ten MNF thuthlung an lo barh a,  a tui ta em em mai chu niin, Assam Civil Service-a interview pawh a thulh phah ṭhak! Assam Public Service Commision-a R.Thanhlira Chairman anih lai kha a ni zui. MNF thuthlung-ah khan a 'Uncle' zui a tum ruh hle.

February 28, '66 zanah Zalenna sual a nih dawn zanah erawh Pu Laldenga chuan ṭhulh mai a duh thu a sawi ta tlat mai. Kha'ng hunlai khan 'Morse Code' hmanga 'signal' thawn a ṭul; Aizawl - Reiek - Kawlhawk Tlâng - Lunglei tiin a in dawt a inhlan chhawn angai. Khami zan berkher khan Tlawng dung ah chhum a tam em avangin an thawn theilo. Thawn thei ngat se chu, 'Operation Jeriko' kha an ṭhulh ngei a rinawm hle, khatih lai kha chuan Pu Denga sawi kha 100-ah 100  an pawm em em hunlai a la ni ;) Pu Laldenga te khan 1969-ah Color TV an inchhawp tawh tih te a sawi :3

Pu Auva Chhakchhuak'n zawhna min paipawn lawk, 'Pu Nunmawia hova Chin Hills operation a thlawp leh thlawp loh' chungchang-ah pawh in ngaihtuah buai set set lovin, "A bak thlan tur dang kan neilo Chin hills kan beih mai loh ten," a ti hmiah.

Malsawma Colney(fam) pawh a kap siah siah mai a, Pu Colney-a kha la dam se hmaichhan ah han in ti kual vel se ka ngaithla chak hle. Kum 1970 a Mahmuam/Chhippui tlangdung an awm laia Zirna Sikul an din chungchang te sawiin; thla 2 vel chang chang bak an din hman lo. A lu ber aṭangin a rawn hmet mit kha a ni si a. 
Bualhranga Vice Chancellor anih chuan kei chu Chancellor tak kha ka ni mai tih kha Pu Colney-a sawi duh dan ani.

Pu Buala hian, "Malsawm Colney-a khan engah mah min tluk lo, Sap tawng lah a thiam tawk silo," tiin a sawi ve tlat bawk. "A class la te hi Thanghuta(M.P) kah nan bak a hmang tak tak lo, kei kha chu ka ti tak tak," a ti. Ṭhiandun inngam tlak ngang anni bawk a, a pui ṭhin hle in ka ring.

Thil tam tak a sawi a, han ziah chhuah ngam chiah loh lah ka nei deuh 😬 Dacca fall/Thil ri ret ret chungchang te, Lalnunmawia(Fam), Zoramthanga leh Lalthanhawla te a sawi dan chanchin lah a ngaihnawm dangdai✌🏼

A Autobiography hi a chhuak tep a, a ziak zo tawh, R.Lalrawna buaipui zawh rual rual a chhuak mai tawh tur ani. A bu hming tur hi, 'Khuarei Sulhnu' tih a ni dawn a. Thangthar te hian thudik tak an hriat hi a ṭul thu leh, a ziah nat  deuh thu te a sawi nual. A nghahhlelhawm zual na ber chu, "Ka lehkhabu hi chu a 'EXPLOSIVE' viau ang" a ti khan R.Zamawia ziah, 'Zofate zinkawng ah zalenna mei a mit tur a ni lo' kha a rawn phak ang em tih chu min ti chhiar chak tawh tu ber ani.

Mizo zinga B.Com(hons) hmasa ber, Lianchhungi Book Store neitu Pu Buala hi nidanga kawm leh atan kham lo takin kan in ṭin san ta ani.

Tuesday, April 28, 2020

Dr Lalthangliana Philips(1927-2001)

Dr Lalthangliana Philips.

Mi ropui tak tak te chanchin chhiar hi a va nuam thin em. Pu Thangliana hi ka lo hriat ve thin dan kha a tawi hle a, MNF tan Ambassador to China a nih thu te, MNF Rambuai laia an silai E.Pakistan a la tu anih thu leh a thih dan chanchin bak hi ka lo hre thui lo hle.

A lungphun ni a an sem a chanchin mi hrang hrangin an ziah khawmna hi phek 300 a chhah a nia, ka beng a ti var in ka ngaisang zual hle mai.
Matric atanga Ph.d thleng private vekin a zirchhuak a. A nupui neih hnu fa a neih hnuah, M.A double degree a nei a. Kum 60 a pelh hnu ah Ph.d pawh vawi 2 ngawt (Pol Sc & Linguistic) ah a nei a. Zirna ah tlai a awm loh zia a ti lang chiang hle mai. 

Heti tak maia mi hrang hrang in an ngaihsan thu an ziak thei hi, a thih tak avanga a mawi-hnaia fak der annih ka ring ta hauhlo mai. Mi takzet anih a ti chiang hle. A Sap tawng thiam zia an sawi uar te pawh hi a ngaihnawm hle. A pawimawh ber chu Pathian a hre riau hian chhiar a ti nuam; Hyderabad-a lehkha a zir that leh khan(Certificate in English teaching) kum 57 a ni der tawh a, a zirpui khan a upa fal lutuk kha a nuihzat deuh a ni awm e, a lo chhaih nawmnah ru fo aniang. Ani hi chuan huat en ah a en lova, mak an ti letling in a nundan kha mawi an ti hle, amah avang khan Bible te kha an chhiar phah a, Pathian biak ve te an duh thu thlengin an hrilh hial a ni awm e. Kan nunchang hian thu a hril thui zia nasa takin a ti lang. A pui hle mai. 


Lehkhabu ka chhiar tawh ah chuan miin an ngaihsan thu an ziah tamna ber a ni awm mang e ka ti. MNF tan China ah Ambassador niin, JL School zirtirtu hmasa ber a ni bawk. Central te Kawnpui ah te, Govt ah te a thawk leh bawk.
Lecturer niin SCERT ah a lut a, DIET Principal ani zui a, Jt Director in School edn ah voluntary in a chhuak. 
ZIRNA: Chhimbial atanga Matric (pvt) a pass hmasa ber niin, I.A, B.A, M.A, Phd te pawh pvt vekin a pass. Kum 60 hnuah te a la zir zel. 
M.A(Pol Sc) - 1977
M.A(Eng) - 1986
Ph.d(Pol sc) - 1987
Ph.d(Linguistic) - 1997.

Arcadia furniture nei tu a ni a. Mi zahawm a va ni em.